Cenzorzy z Facebooka

Social media miały być oazą demokracji i liberalizmu. Wielokrotnie podkreśla się rolę jaką odegrały w wydarzeniach natury społeczno-politycznej, choćby w komunikowaniu się uczestników protestów w Egipcie i Tunezji. Wydawałoby się, że social media są wolnym od cenzury środkiem przekazu. Nic bardziej mylnego. Wolność kończy się w nich tam, gdzie zaczyna się sztuka.

Cenzorzy z Facebooka ostro zabrali się za nieobyczajne według nich dzieła. Ich purytanizm nie jest dziś już śmieszny czy kuriozalny, staje się niebezpieczny. Kopenhaski artysta Frode Steinicke postanowił umieścić na swoim profilu zdjęcie „Pochodzenia świata” Gustava Courbeta. Dzieło znajduje się w jednym z najważniejszych galerii Francji, paryskim Musee d’Orsay. Na obrazie widać nagą kobietę, jej twarz jest zasłonięta, a na pierwszym planie ukazuje się łono sportretowanej. Wielkie dzieło realizmu według administratorów Facebooka złamało standardy przyzwoitości. Obraz z 1866 roku stał się w 2011 roku zbyt odważny.

Na reakcję twórców nie trzeba było długo czekać. Stanęli murem za Frode Steinicke i tym samym wolnością sztuki w internecie. Pisarz Luc Wouters postanowił zaprotestować zamieniając swoje profilowe zdjęcie na reprodukcję „Pogodzenia świata”. Co na to Facebook? Zablokował konto Woutersa.

W połowie lutego amerykańska prasa donosiła o sprawie New York Academy of Art. Uczelnia otrzymała informację, że zamieszczone przez nią materiały naruszają zasady regulaminu i powinny zostać usunięte. Poszło o obraz Stevena Assaela, malarza i wykładowcy New York Academy of Art. Praca przedstawia kobietę z odsłoniętymi piersiami. Uczelnia postanowiła walczyć. I wygrała. Gęsto musiał tłumaczyć się rzecznik Facebooka, który dowodził, że chodzi o zwykłą pomyłkę człowieka. Problem w tym, że pomyłek tego typu jest więcej.

„Female Figure, Pregnant” Daniela Spricka, malarza z Glenwood Springs w stanie Kolorado zostało uznane za nieobyczajne w zeszłym roku. To olejny portret nagiej kobiety. Żadna pornografia, zwykły akt. Sprick stwierdził, że z Facebookiem walczyć mu się nie chce i galerię swoich prac przeniósł na www.openmuseum.org. Artyści nigdy nie przepadali za cenzorami. I chyba czas, żeby Mark Zuckerberg i jego podwładni sobie to uświadomili.

Facebook od kultury

1 grudnia ruszył serwis www.mapakultury.pl będący wspólnym dziełem Narodowego Centrum Kultury oraz Centrum Edukacji Obywatelskiej. Minister kultury Bogdan Zdrojewski na konferencji prasowej inaugurującej działalność serwisu powiedział:

„Portal jest skierowany do wszystkich, którzy chcą nie tylko biernie odbierać to, co kultura im daje, ale chcą też aktywnie w niej uczestniczyć poprzez wpisy, uzupełnienia, własne informacje. (…) Ten portal to taki Facebook dotyczący kultury.”

Serwis ma funkcjonować jak portal społecznościowy z możliwością dodawania przez wszystkich wydarzeń, recenzji i komentarzy. Co ciekawe każdy wpis będzie sprawdzany przez redakcję portalu, żeby – jak wynika z wyjaśnień ministra – uniknąć błędów spowodowanych niekompetencją zbyt młodych użytkowników. Serwis jest ukierunkowany na kulturę lokalną – wpisy osób z różnych miejsc w całej Polsce mają stworzyć kulturalną mapę Polski. Oprócz informacji o wydarzeniach w serwisie pojawią się biografie ludzi kultury, dokumentacja miejsc wartych odwiedzenia oraz opisy lokalnych obyczajów i tradycji, legendy, miejskie i ludowe opowieści, a nawet anegdoty. Na razie projekt zbiera gratulacje od internautów i doczekał się 1250 fanów na facebooku, co jak na ponad 2 miesiące działalności (strona na facebooku ruszyła wcześniej niż sama „Mapa kultury”, bo pod koniec października) nie jest jakąś oszałamiającą liczbą. Niemniej sam serwis jest ciekawą inicjatywą i ma szansę stać się cennym źródłem informacji o tym, co się w polskiej kulturze dzieje. Choć równie dobrze może zamienić się w informacyjne wysypisko, gdzie trudno będzie znaleźć coś naprawdę wartościowego.